Author

Marel Holtermans

Browsing

Veel steden in Nederland staan er niet alleen voor: zij hebben een zusterstad. Zo zijn Warschau en Bethlehem zustersteden van Den Haag. Waarom heeft Den Haag zustersteden en wat doet een zusterstad eigenlijk?

Ongeveer 75 procent van de steden in Nederland heeft een zusterstad. Dit wordt ook wel partnerstad genoemd. De zustersteden van Den Haag zijn Warschau, Bethlehem, Nazareth, Al Hoceima, Nador, Suriname, Juigalpa, Palembang en Taza.

Dit doet een zusterstad

Den Haag en negen steden zijn dus bevriend. Dat wordt ook wel een jumelage of stedenband genoemd. Maar wat doen ze dan? “Het is eigenlijk een partnerschap tussen een Nederlandse gemeente en een stad in een ander land, tussen alle gemeenten wereldwijd. Het heeft vaak als doel om kennis te delen of informatie uit te wisselen”, zei Jessie Post van VNG International tegen NPO Radio 1. Een soort vriendschap tussen gemeenten dus.

Verschillende soorten doelen

Over het algemeen is het doel van een stedenband met een stad om elkaars cultuur te leren kennen. En om elkaar te helpen met het besturen van de stad. Dat zie je vaak bij zustersteden in Oost-Europa. Het kan ook een heel ander doel hebben: ontwikkelingssamenwerking. De Nederlandse stad probeert dan een bevriende stad te helpen.

Kortom: de steden willen elkaar vooral helpen. Is het tijd voor een tripje naar Suriname?

Lees ook:

Het zijn meestal statige panden die horen bij het aangezicht van Den Haag: herenhuizen! Je vindt ze op verschillende plekken in de stad en zien er vaak imposant uit. Maar wanneer is een herenhuis officieel een herenhuis?

Loop een rondje door het Zeeheldenkwartier, de Stationsbuurt of het Statenkwartier en je vindt het ene herenhuis na het andere. Ze hebben vaak bakstenen gevels en zogeheten ‘spekbanden’. Dit zijn de lichtgekleurde horizontale strepen die op veel herenhuizen in Den Haag prijken. Daarnaast is er vaak een trappetje dat naar de voordeur leidt.

Meerdere woonlagen

Terug naar de hoofdvraag, want is een huis in Den Haag met spekbanden dan automatisch een herenhuis? Nee! Volgens L. Roscam Abbing, de auteur van Een herenhuis vol ornamenten, is een herenhuis een woning die tussen 1880 en 1920 is gebouwd. Volgens de auteur heeft het huis tenminste twee woonlagen en is er een zolder of derde verdieping waar reguliere kamers zijn.

Verschillen met andere woningen

In tegenstelling tot andere panden die in die tijd werden gebouwd, heeft een herenhuis volgens L. Roscam Abbing slechts één functie: wonen. Dat was bij andere panden in Den Haag niet altijd het geval; vaak had een pand ook een winkelfunctie of was het een plek om bijvoorbeeld te vergaderen. Omdat niet veel inwoners een herenhuis konden betalen, waren bewoners van deze luxe panden meestal allesbehalve arm.

Lees verder onder de foto >

Foto: indebuurt

Kenmerken van een herenhuis

Hoewel L. Roscam Abbing alleen woningen die tussen 1880 en 1920 gebouwd werden als herenhuis beschouwt, laten veel andere bouwkundigen die eis los. Ook nu worden nog herenhuizen gebouwd en die hebben soms een modernere stijl. Zij hebben lang niet altijd de kenmerkende spekbanden of de trappetjes, maar voldoen wel aan de andere eisen. Denk aan de nieuwe woningen aan de Zuidkade in Scheveningen.

Ook een mysterie gespot?

Weer een mysterie opgelost! Heb jij ook een vraag over Den Haag? indebuurt zoekt het uit! Mail jouw mysterie naar [email protected].

Meer mysteries uit Den Haag

inwoners ontmoeten er leeftijdsgenoten, feesten erop los en maken er herinneringen voor het leven. Daarnaast kenmerken de samenkomsten zich door de ontgroeningen. Waar we het over hebben? Haagse studentenverenigingen! De eerste studentenverenigingen van het land zagen er heel anders uit dan de huidige verenigingen. Kijk maar eens mee.

Flashback naar het Europa van de middeleeuwen. Want ja, we moeten zo ver terug in de tijd als we willen kijken naar de herkomst van studentenverenigingen, meldt IsGeschiedenis. De historici van de website geven aan dat studenten zich toen al verzamelden in clubs en genootschappen. Studenten in Italië organiseerden zich in zogeheten nationes of naties. Die werden gevormd aan de hand van het land of de streek van afkomst.

Nationes in Leiden

Ook in ons land kwamen de nationes en naties. De Nederlandse stad die de primeur had, was Leiden. De stad waar ook de eerste universiteit van het land werd geopend in 1575. IsGeschiedenis meldt dat bijvoorbeeld Gelderse, Friese of Hollandse studenten samenkwamen. Aan de hand van je afkomst werd je dus ingedeeld in een groep.

Wel ontgroening, geen lid

In de loop der jaren waren er steeds minder nationes en kwam er een nieuw soort vereniging: groensenaten. Dit waren kleine groepjes van ouderejaars die volgens IsGeschiedenis ongevraagd eerstejaars kozen om een ontgroening te doen. Nadat ze die voltooid hadden, waren ze geen lid van de groep, maar werden daarna wel gezien als ‘volwaardige student’.

De groensenaten waren het overigens oneens met veel onderdelen van het studentenleven. Volgens Erfgoedhuis Zuid-Holland vonden de groensenaten het onzin dat Latijn de voertaal bij veel universiteiten was en waren ze ook tegen het geven van examens.

De eerste échte studentenvereniging

Hoewel de nationes en groensenaten voor een deel lijken op studentenverenigingen, zijn ze toch niet exact hetzelfde. Dat bleek wel toen op 4 februari 1815 de eerste échte studentenvereniging van Nederland werd opgericht: het Groningse Vindicat. De leden van Vindicat waren het niet eens met de willekeur van de groensenaten en wilden niet meer dat er aparte groepen waren per afkomst. Iedereen mocht lid worden. Zo werd de studentenvereniging geboren!

De oudste van Den Haag

In Den Haag is de Haagsche Studenten Vereeniging één van de oudste van de stad. De vereniging werd in 1929 opgericht en is sindsdien niet meer weg te denken uit de stad. Ze bevinden zich in een monumentaal herenhuis tegenover het Vredespaleis. De locatie heeft een ingebouwde bar, waardoor je na een avond zuipen zo je bed in kan rollen. Dat is toch ideaal?! Ben je van plan lid te worden? Inschrijven kan op de website tot 8 september, dus wacht niet te lang!

Lees ook:

Loop je een rondje door de Leyweg, dan kijk je misschien niet direct naar boven. Of naar de grond. Toch vind je daar, en in andere Haagse straten, vaak verborgen pareltjes. Denk aan gevelstenen, lindebomen boven deuren en meer. Weet jij waar je deze elementen in Den Haag vindt? Tijd voor een speurtocht!

Bijzondere gevelsteen

Loop een rondje door het centrum en je vindt hem (we zeggen natuurlijk niet exact waar): een opvallende gevelsteen. Dit is een versierde steen op de voorgevel van een pand. Tegenwoordig is het mooie decoratie, maar vroeger had zo’n steen een belangrijke functie.

Over het algemeen zijn gevelstenen kleine stenen met een reliëf, vaak met felle kleuren en een onder- of bovenschrift. Je vindt ze niet alleen in onze stad, maar in heel Nederland. En dan voornamelijk op oude panden. Af en toe is er een gevelsteen geplaatst op een nieuwer pand, bijvoorbeeld omdat het oorspronkelijke pand is gesloopt.

Meer over gevelstenen lees je hier:

Lindeboom boven de deur

Heb je het eerste onderdeel gevonden? Dan is het tijd voor deel twee van de speurtocht!

Boven een aantal deuren van Haagse woningen en zaken in het centrum is een lindeboom in metaal aangebracht. Een sierlijk ‘plaatje’, maar wel met een heuse betekenis.

De lindeboom (of eigenlijk Tilia) werd door de Kelten en de Germanen gezien als heilige boom met een beschermfunctie. De boom werd volgens verschillende bronnen zoals tuinarchitect Bert Voeten vroeger vaak direct voor het huis of op het midden van het erf geplant, tegen de felle zon én dus als bescherming. Dat gold dan vooral voor boerderijen. Midden in de stad was het planten van een grote boom natuurlijk geen optie en daarom bedachten inwoners iets anders: een lindeboom boven de deur.

Rooster voor de deur

Door naar het volgende object. Sommige Haagse panden hebben een rooster voor de deur. De officiële naam voor zo’n rooster is een koekoek, zo valt te lezen in Basisboek Bouwkundige. Wanneer je een rooster voor een pand ziet, betekent dit volgens de schrijvers dat dit gebouw een kelder heeft. De opdracht: zoek vijf roosters in het centrum van Den Haag.

Benieuwd naar meer info over deze roosters? Lees dan dit artikel:

Standbeeld Jantje

Hagenaars kunnen hem niet wegdenken uit de stad: Jantje. Aan de Hofvijver staat het geliefde beeld van de jonge graaf. Elke dag gaat hij op de foto met toeristen en regelmatig trekt iemand aan zijn vinger, dat zou geluk brengen. Een bezoekje aan dit beeld is dan ook zeker onmisbaar tijdens deze speurtocht.

Meer over Jantje lees je hier:

Spiegeltje op de gevel

Tijd voor het laatste onderdeel van deze speurtocht!

Tegenwoordig hebben sommige inwoners een deurbel met camera erin, vroeger hadden stadsgenoten een andere manier om te zien wie er voor de deur stond. Via een spiegeltje aan de gevel! Dit werd ook wel een spionnetje genoemd. Waar in Den Haag spot jij er een?

Foto: Pexels

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief van indebuurt Den Haag en blijf op de hoogte van alles over en rondom Den Haag.

Ken je het gezegde ‘ik woon onder de rook van Den Haag’? Dat kun je gebruiken als je bijvoorbeeld in Wateringen woont. Wat betekent die uitspraak eigenlijk? En waar komt het vandaan?

Voor de oorsprong van deze uitspraak moeten we terug in de tijd én naar de andere kant van de wereld.

Betekenis gezegd

De meeste mensen kennen de uitspraak wel. Als je ‘onder de rook van Den Haag woont’, wil dat zeggen dat je erg dicht in de buurt van Den Haag woont. Zo kun je makkelijk uitleggen wat de geografische ligging is van jouw woonplaats. De uitdrukking is tot stand gekomen doordat er, normaal gesproken, in een stad meer rook is dan in een dorp.

Francois Valentijn

Maar wie heeft die uitspraak ooit verzonnen? En waar komt ‘ie vandaan? De oudste vermelding van deze uitdrukking staat in het Woordenboek der Nederlandsche Taal uit 1726. De Dordtse dominee en schrijver François Valentijn (Dordrecht,17 april 1666 – Den Haag, 6 augustus 1727) schreef het boekwerk Oud en Nieuw Oost-Indiën waar hij de uitdrukking gebruikte in de zin:

Het Eiland Onrust, drie mylen van Batavia gelegen, en aldus als onder den rook van deze stad,

François Valentijn werd tweemaal uitgezonden naar ‘de Oost’, oftewel Indonesië en omstreken. Daar schrijf hij zijn boekwerk Oud en Nieuw Oost-Indiën. Het is een zeer uitgebreide beschrijving over de geschiedenis van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Het boekwerk bestaat uit vijf delen, 5.144 bladzijden en 1.050 illustraties.

Zo zie je maar dat een doodnormale uitdrukking een bijzondere oorsprong kan hebben.

Lees ook:

Ben jij het gros van de zomer gewoon in Den Haag? Dan hoef je je geen seconde te vervelen. Ook in eigen stad kun je doen alsof je op vakantie bent. Hoe? Door volledig op te gaan in alles wat Den Haag te bieden heeft. Wij maakten alvast een schema voor je.

8.00 uur: ontbijt

De perfecte vakantiedag start je met een lekker ontbijtje. Dat kan in Den Haag op veel plekken. Wat dacht je van een croissantje op het Plein of een bakje yoghurt bij een van de restaurants op de Grote Markt? Neem de tijd, je hoeft je op een vakantiedag niet te haasten. Pak er eventueel een krantje bij en kijk om je heen om te zien hoe Den Haag ontwaakt.

9.00 uur: stadswandeling

Tijd voor de eerste activiteit van de dag. Op vakantie ga je vaak op ontdekkingstocht, daar mag je hier ook mee starten. Om 9.00 uur liggen sommige inwoners nog op één oor waardoor het misschien iets rustiger is dan ’s middags. Daarom is dat het perfecte moment voor een stadswandeling!

12.30 uur: lunchen

Je voeten verdienen na de ochtendactiviteit wel wat rust en dus is het tijd om te lunchen. Je kan ervoor kiezen om snel een broodje uit het vuistje te eten aan de Hofvijver. Vind je picknicken geen optie? Dan staan de Haagse chefs te popelen om een lekkere lunch voor je te bereiden! Oh en, tijdens vakantiedagen hoef je niet alleen maar gezond te eten….

Foto: Gemeente Den Haag

13.30 uur: het water op

Een ding is zeker: Den Haag ziet er vanaf het water totaal anders uit dan vanaf het land. Daarom is het na een lekkere lunch tijd om een bootje in te stappen. Op het water krijg je het ultieme vakantiegevoel. Je kunt voor een algemene rondvaart over de grachten gaan, zodat de Haagse gidsen je alles vertellen over de omgeving. Je kunt er ook voor kiezen om zelf kapitein te zijn, door bijvoorbeeld te kanoën, te suppen of zelf een bootje te huren.

Foto: Bureau Binnenstad Den Haag

15.00 uur: kunst bewonderen

Je hebt al een vol programma achter de rug. Het volgende onderdeel van de vakantiedag: kunst bewonderen bij één van de Haagse musea. Op dit moment kun je bijvoorbeeld naar een tentoonstelling van Mondriaan kijken in het Kunstmuseum. Laat je innerlijke Picasso los en geniet van de prachtige kunstwerken!

Foto: indebuurt

17.00 uur: ander deel van Den Haag bewonderen

Locals weten het als geen ander: Den Haag is meer dan het centrum alleen. Daarom verlaat je het centrum na je museumbezoek en ga je naar het strand. Ga zitten op de boulevard van Scheveningen, neem een handdoek mee en ga op het zand liggen op Kijkduin of neem een duik in de verfrissende zee. Dat is pas een echt vakantiegevoel!

Foto indebuurt

19.00 uur: dineren

De vakantiedag zit er nog niet op! Het is namelijk hoog tijd om het heerlijke eten van Haagse chefs te proeven. Mensen die moeite hebben met kiezen, kunnen terecht bij de foodhall op de Scheveningse boulevard. Heb je zin in een lekker visje? Dan kun je bijvoorbeeld naar Simonis. Liefhebbers van steak zitten op hun plek bij Loetje. De vegetariërs onder ons zijn van harte welkom bij brasserie Amare. Ofwel: veel keuze!

Foto: Facebook Simonis Den Haag Scheveningen

22.00 uur: feestend afsluiten

Een dag Den Haag kun je maar op één manier afsluiten: met een goed feestje! Ga naar een plek waar je normaal nooit komt, zodat je vakantiegevoel compleet is. Gelukkig zijn er voldoende plekken waar je los kan gaan. Heb je zin om de dansvloer te betreden, dan kun je bijvoorbeeld naar Millers. Liefhebbers van livemuziek moeten een bezoek aan het Zuiderparktheater brengen. De karaokefanaat gaat naar Thai Princess en mensen die het liefst de dag afsluiten in een bruine kroeg kunnen bijvoorbeeld naar Bar Club 188. Ook voor een cocktail ben je in Den Haag aan het goede adres.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief van indebuurt Den Haag en blijf op de hoogte van alles over en rondom Den Haag.

Heb je weleens het gevoel gehad dat het in het Regentessenkwartier of Valkenboskwartier warmer is dan op een andere plek in Den Haag? Dat kan kloppen, ook al is de afstand tussen deze plekken niet zo groot. Hoe dat zit, lees je hier.

In de schaduw van de bomen in Zuiderpark is het goed toeven, zeker met een ijsje van een Haagse ijssalon erbij.

Warmste wijken van Den Haag

Toch blijft het hartstikke warm, zeker in bepaalde delen van Den Haag. Via deze kaart zie je welke wijken het warmst zijn. Wat blijkt? Bij de inwoners van het Regentessenkwartier gaat het kwik het meest omhoog. Dat is heel anders in de Vruchtenbuurt of Loosduinen, want in dit gedeelte van Den Haag is het koeler.

Drie graden warmer

Dit komt volgens het KNMI door het zogeheten ‘stedelijk hitte-eiland effect’, waardoor het tot wel drie graden warmer kan zijn in sommige delen van Den Haag. Dit komt volgens het overheidsorgaan doordat er in de ene wijk andere bebouwing is. Het KNMI zegt: “De stad met zijn opeengestapelde huizen en betegelde straten en pleinen warmt sneller op en houdt de warmte veel langer vast. […] In de binnenstad zijn daarnaast auto’s en scooters die voor warmte zorgen.”

Hoe verder weg van het stadscentrum, hoe lager de temperatuur, stelt het KNMI. “Buiten het centrum staan de huizen vaak verder uit elkaar. Ook zijn daar meer bomen en planten die verkoelend werken door schaduw en verdamping.”

Meer nieuws over Den Haag:

Het is zomer, dus tijd voor ijsjes! Wat ons betreft mag je meerdere keren per dag een bezoekje brengen aan een Haagse ijssalon, al krik je het gemiddelde van het aantal ijsjes dan wel op. Maar eh.. hoeveel ijs eet een inwoner gemiddeld?

De een staat het liefst elke dag voor de deur bij Florencia terwijl de ander niet zonder de smaken van het IJskabinet kan. En natuurlijk worden ook veel inwoners blij van een ijsje van de supermarkt. Wat jouw voorkeur ook heeft; zolang je ervan geniet, is het goed!

Aantal ijsjes per inwoner

Goed, terug naar de hoofdvraag. Hoeveel ijsjes eten inwoners gemiddeld? Het antwoord verbaast je misschien, want volgens NOS eten mensen gemiddeld 8 liter ijs per jaar. Uit 1 liter ijs haal je volgens Bio Journaal ongeveer 12 bollen, dus dat komt neer op een totaal van 96 bolletjes. Betekent dit dat iedereen zoveel bolletjes eet? Nee hoor, want sommige inwoners geven de voorkeur aan een stukje ijstaart als toetje of tijdens een verjaardag. Dat valt ook onder de 8 liter per jaar.

Toegegeven: in dit artikel geven we een grof gemiddelde. Alle Nederlanders zijn meegeteld, ongeacht leeftijd, geslacht of andere kenmerken. Het kan dus goed dat jij hier ver boven of ver onder zit. En let op: waterijsjes worden niet meegerekend.

Beter ijs

Het aantal ijsjes dat inwoners eten is flink gestegen, stelt NOS. Volgens de nieuwssite lag het gemiddelde in 2015 nog op 6,5 liter per hoofd van de bevolking. Een van de verklaringen daarvoor is volgens ijssaloneigenaar Hans Kennis dat het ijs simpelweg lekkerder is geworden. Hans zegt tegen NOS: “IJsondernemers worden goed opgeleid. En ijsbereiders gebruiken meer verse ingrediënten, biologische en natuurlijke producten. Dat waarderen mensen.”

Dus: denk jij dat je nog lang niet aan het gemiddelde zit? Tijd voor een bezoekje aan een van de ijssalons in Den Haag!

Meer nieuws over Den Haag:

Het straatbeeld van Den Haag kan gedurende het jaar veranderen. Bijvoorbeeld als er een nieuwe zaak opent. Wil jij graag weten welke winkels en horecatenten in Den Haag nieuw zijn? Meld je dan aan voor de hotspotalert!

Hoe werkt de hotspotalert van indebuurt? Als er een zaak opent in Den Haag schrijft de redactie van indebuurt hier vaak een artikel over. Denk aan een nieuwe horecazaak in het centrum of een nieuwe kledingwinkel aan de rand van de stad. Als jij je aanmeldt voor de hotspotalert krijg je direct een mail als indebuurt er een artikel over schrijft. Hierdoor ben je altijd op de hoogte!

Hotspotalert van indebuurt Den Haag

Om deze mails te krijgen, vul je hieronder je e-mailadres in. Je ontvangt geen bevestiging, maar bent automatisch ingeschreven als je op ‘versturen’ klikt. Vervolgens krijg je een mail als er een artikel over een nieuwe zaak in Den Haag verschijnt.

Waarom aanmelden voor de hotspotalert een goed idee is

  • Omdat Den Haag boordevol creatieve ondernemers zit die leuke zaken openen.
  • Zodat je weet waar je je volgende etentje kan plannen!
  • Om indruk te maken op je vrienden door je grote stadskennis.

Kortom, tijd om je in te schrijven!