Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar vroeger zag je met enige regelmaat een stadsgenoot met een ‘schaamfluit’ door Den Haag lopen. Of een Hagenaar zonder handen. Waarom? De straffen van de Middeleeuwen zagen er iets anders uit dan nu. Lees en huiver.
Er waren in de Middeleeuwen drie soorten straffen: schandstraffen, lijfstraffen en de doodstraf. Bij schandstraffen draaide het om vernedering. Iedere inwoner kon zien wat de misdadiger had gedaan. Bij lijfstraffen moest de stadsgenoot zoveel mogelijk pijn hebben.
Bron: Canon van Nederland.
Naar de gevangenis
Pleeg je tegenwoordig een ernstig misdrijf, dan beland je waarschijnlijk achter de tralies. Vroeger had de gevangenis veelal een andere functie: Haagse verdachten wachtten hier de uitvoering van hun straf af. De reden dat een gevangenisstraf niet vaak werd uitgedeeld, was dat de samenleving weinig baat had bij de straf. De gevangenis werd dus meestal als een ’tussenstap’ gezien.
Gevangenis in Den Haag
Veroordeelde stadsgenoten gaan nu naar een gevangenis ergens in Nederland. Vroeger werden inwoners gevangen genomen in de Gevangenpoort.
Bron: Historisch Nieuwsblad.
Advertentie wordt geladen…
Handen afhakken
Veel inwoners kochten hun brood, vlees, vis en groenten vroeger op de markt. Helaas waren de producten voor veel mensen te duur en terugvallen op een uitkering was geen optie. Stelen was een groot risico: werd een inwoner op heterdaad betrapt, dan werden de handen vaak afgehakt. Op die manier was een dief snel te herkennen en kon-ie zijn ‘beroep’ niet meer uitvoeren!
Bron: Gevangenenpoort.
Advertentie wordt geladen…
Schaamfluit
Loop je door de Grote Marktstraat, dan zie je regelmatig een straatmuzikant zitten. Diegene heeft vaak veel bekijks! Gelukkig is het een professional, want vroeger hadden muzikanten het zwaar. Een slechte muzikant liep het risico om een zogenoemde schaamfluit te krijgen. Dit was een enorme fluit die een inwoner om zijn nek kreeg, waardoor heel de stad zag dat hij geen muzikale held was.
Bron: Historia Magazine.
Advertentie wordt geladen…
Schandsteen
Op zondag was heel Den Haag in de Abdijkerk of Grote Kerk te vinden. Vaste prik, voor iedereen! Maar wat nou als je te laat kwam? Dan werd je gestraft. De meest voorkomende manier was de schandsteen. Die moest je een tijd lang om je nek dragen. Dit lijkt misschien niet heel erg, maar vergis je niet: de stenen waren kilo’s zwaar.
Onterende straffen
Naast de schandsteen waren er ook andere varianten om inwoners te generen. Denk aan de schandmantel, schandstoel of zelfs de schandkooi. Van deze items zijn niet veel afbeeldingen te vinden. Hieronder zie je een schandmantel die in Duitsland werd gebruikt.
Advertentie wordt geladen…
Verbanning
Een gebiedsverbod, beter bekend als verbanning, was in de Middeleeuwen een van de zwaarste straffen die inwoners konden krijgen. De straf werd bij verschillende misdrijven opgelegd. Volgens deze site stond verbanning uit Den Haag gelijk aan de doodstraf. “Wie voorgoed verdreven wordt van huis en haard, heeft grote kans te eindigen als struikrover of lijf en leden te verliezen.” Het doel van een verbanning was dat ‘ongewenste personen’ voor altijd uit de maatschappij verdwenen waren.
Zeg nou zelf: verbannen worden uit Den Haag klinkt als een heftige straf, nietwaar?
Advertentie wordt geladen…
Brandstapel
De verhalen van heksen op de brandstapel zijn bij veel mensen misschien wel bekend. Maar de verbrandingsdood kwam vaker voor. Bij verdenkingen van ketterij en andere misdrijven tegen het geloof werd deze zware straf ook uitgedeeld. De brandstapel betekende niet alleen een gruwelijke dood, minstens zo erg was dat je door de totale vernietiging van je lichaam geen toegang meer had tot het hiernamaals.
Tegenwoordig zien de brandstapels in onze stad er iets anders uit. Vroagâh kon er één heks op de brandstapel, anno 2023 zouden we alle Haagse heksen er kwijt kunnen.
Bron: Historia Net.
Advertentie wordt geladen…
Naakt op een paard
Ja, de kop las je goed. Inwoners die ervoor uitkwamen dat ze op mensen van hetzelfde geslacht vielen, konden hiervoor op een bizarre manier gestraft worden. Volgens dit NTR-programma moesten deze mensen naakt, achterstevoren op een paard rijden door de stad. Dat was niet alleen gênant voor de inwoner, maar zorgde ook voor vermaak.
Gelukkig liggen de tijden van deze straffen ver achter ons en bestonden er toen nog geen camera’s.
Advertentie wordt geladen…
Tong en vinger
Als je in Den Haag woont, ken je het verhaal van de broers de Witt wel. Niet? Wat?! Dan wordt het tijd dat je onze geschiedenis induikt.
Advertentie wordt geladen…
Ook leuk:
-
Op deze dag, 402 jaar geleden, werd Johan van Oldenbarnevelt in Den Haag onthoofd
Op 13 mei 1619 werd Johan van Oldenbarnevelt op het Binnenhof geëxecuteerd. Een dag eerder was hij veroordeeld als landverrader….
-
Oeh scary! Op deze Haagse plekken spookt het
Advertentie wordt geladen…
Comments are closed.